Przygotowaliśmy dla Państwa odpowiedzi na dwa najczęściej pojawiające się pytania, w trakcie dyżurów księgowych, dotyczące kwestii zakupu i rozliczania samochodu osobowego w działalności gospodarczej.
Samochód osobowy w działalności gospodarczej – studium przypadków
1) Wycofanie samochodu z działalności firmy na cele osobiste podatnika.
Pani Krystyna K. prowadzi jednoosobową działalność gospodarczą związaną z prowadzeniem usług prawnych. Na potrzeby wykonywania działalności gospodarczej w 2015 roku zakupiła samochód osobowy, który został sfinansowany leasingiem operacyjnym. Leasing został zakończony w 2019 roku, nastąpił wykup i płatność ostatniej raty końcowej w wysokości 2.000 zł. Samochód został włączony do ewidencji środków trwałych (amortyzacja jednorazowa).
Pytania:
– jakie konsekwencje podatkowe z punktu widzenia podatku PIT oraz VAT spowoduje sytuacja, gdy samochód osobowy o wartości rynkowej ok. 30.000 zł zostanie w 2022 roku wycofany z działalności gospodarczej z ewidencji środków trwałych i przeznaczony na cele osobiste Pani Krystyny K. ?
– co w sytuacji, gdy w tym samym okresie, po wycofaniu samochodu z działalności gospodarczej, nastąpi sprzedaż samochodu osobie trzeciej ?
Odpowiedź:
Wycofanie samochodu z działalności gospodarczej w zakresie podatku dochodowego będzie neutralne. Konsekwencje są jedynie dwie: 1) nieumorzona część wartości początkowej środka trwałego nie może stanowić kosztu uzyskania przychodu (nie dotyczy to Pani Krystyny, albowiem samochód został wpisany jednorazowo w koszty, a dotychczasowe odpisy amortyzacyjne nie podlegają wyksięgowaniu z kosztów); 2) sprzedaż samochodu przed upływem 6 lat (licząc od miesiąca następującego po wycofaniu) od wycofania go na cele prywatne stanowić będzie przychód z działalności, który Pani Krystyna K. powinna wykazać i opodatkować.
Jeśli Pani Krystyna K. odliczyła VAT od zakupionego samochodu, to przy przekazaniu go na cele osobiste, konieczne będzie opodatkowanie takiej czynność podatkiem VAT.
Podstawa prawna: art. 14 ust. 2 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz.U. z 2021 r. poz. 1128 ze zm.); art. 7 ust. 2, art. 90b ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz.U. z 2021 r. poz. 685 ze zm.).
2) Rozliczenie leasingu operacyjnego samochodu osobowego o wartości przekraczającej 15 .000 zł.
Pani Anna Z. zawarła umowę leasingu operacyjnego. Przedmiotem leasingu jest samochód osobowy marki Mercedes. Wartość początkowa pojazdu wynosi 250.000 zł brutto, a rata leasingowa 6.500 zł brutto, w tym część kapitałowa miesięcznej raty leasingowej wynosi 5.000 zł brutto. Samochodu używa wyłącznie do celów służbowych. Samochód odebrała 14 stycznia 2021 r. a 19 stycznia 2021 r. złożyła w urzędzie skarbowym deklarację VAT-26. Prowadzona jest ewidencja przebiegu pojazdu dla celów VAT. Wprowadzone są zasady użytkowania pojazdów służbowych w firmie, tak aby wykluczyć jego używanie do celów niezwiązanych z działalnością gospodarczą.
Pytania:
– czy z faktur rat leasingowych Pani Anna Z. może odliczać kwotę VAT w całości (100%) ?
– czy z faktur rat leasingowych Pani Anna Z. może zaliczać kwotę netto w 100% jako koszt uzyskania przychodu w podatku dochodowym od osób fizycznych, nie stosując limitu do 150.000 zł ?
Odpowiedź:
Anna Z. kwotę podatku VAT wynikającą z faktur, które są wystawiane za leasing pojazdu, może odliczyć w całości.
W podatku dochodowym nie ma znaczenia, że samochód został zgłoszony jako używany wyłącznie w prowadzonej działalności gospodarczej oraz prowadzona jest ewidencja przebiegu pojazdu. W tym przypadku będzie zastosowany limit proporcji wartości samochodu do 150.000 zł uprawniający do zaliczenia w koszty uzyskania przychodu tylko części opłaty za leasing. Limit 150.000 zł dotyczy wyłącznie części kapitałowej czynszu leasingowego (art. 23 ust. 5c ustawy o PIT). Część odsetkową czynszu można zatem w całości rozliczyć w kosztach.
W naszym przypadku Pani Anna Z. do wyliczenia proporcji kosztów niepodatkowych wartość pojazdu w kwocie netto: 250.000 zł – 46.747,97 zł (23% VAT) = 203.252,03 zł. Ponieważ wartość samochodu przekracza 150.000 zł, część raty leasingowej odnosząca się do kapitału nie będzie stanowiła kosztu uzyskania przychodu. Nadwyżka ponad limit: 203.252,03 zł – 150.000 zł = 53.252,03 zł. Wyliczenie proporcji kosztów niepodatkowych: 53.252,03 zł / 203.252,03 zł × 100 = 26,20%. Zatem część raty leasingowej niestanowiąca kosztu podatkowego będzie wynosić: 5.000 zł – 934,96 (23% VAT) × 26,20 % = 1.065,04 zł. Tym samym z części kapitałowej miesięcznej raty leasingowej wynoszącej netto 4.065,04 zł (5.000 zł brutto): KUP będzie stanowić kwota 3.000 zł; NKUP będzie stanowić kwota 1.065,04 zł. Część odsetkową raty leasingowej w kwocie netto 1.219,51 zł (1.500 zł – kwota odliczonego VAT, czyli 280,49 zł), Pani Anna Z. może w całości rozliczyć w kosztach uzyskania przychodu, bowiem limit 150.000 zł dotyczy wyłącznie część kapitałowej raty leasingowej.
Podstawa prawna: art. 86 ust. 2, art. 86a ust. 1 pkt 1, ust. 3 pkt 1 lit. a, ust. 4 pkt 1, ust. 12 oraz ust. 15 ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług – (j.t. Dz.U. z 2021 r. poz. 685 ze zm.); art. 23 ust. 1 pkt 46a oraz 47a, ust. 5a, ust. 5c i ust. 5f ustawy z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych – (j.t. Dz.U. z 2020 r. poz. 1426 ze zm.).
Autor: na zlecenie TCWP p. Alicja Stawowa (Biuro Rachunkowe ASFINANSE)