Projekt Polskiego Ładu przewiduje możliwość złożenia wniosku o zwrot nadpłaconych składek na ubezpieczenie zdrowotne. Jednak z tego prawa trudno będzie skorzystać. Rząd daje bowiem na złożenie wniosku tylko miesiąc od rozliczenia rocznego PIT – wbrew przepisom o przedawnieniu z ordynacji podatkowej. W projekcie pojawia się też tajemnicze pojęcie ostateczności rozpatrzenia wniosku.
Pakiet nowelizacji przepisów w ramach Polskiego Ładu przewiduje wprowadzenie możliwości, ale nie obowiązku, złożenia w formie elektronicznej wniosku o zwrot zapłaconych składek w przypadku ich opłacenia w wyższej kwocie niż roczna podstawa. Zgodnie z proponowanym brzmieniem art. 81 ust. 2g ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych, w przypadku, gdy suma wpłaconych za poszczególne miesiące roku kalendarzowego składek na ubezpieczenie zdrowotne przez ubezpieczonego będzie wyższa od rocznej składki na ubezpieczenie zdrowotne ustalonej od rocznej podstawy, to ubezpieczonemu będzie przysługiwał zwrot kwoty stanowiącej różnicę między sumą wpłaconych za poszczególne miesiące roku kalendarzowego składek na ubezpieczenie zdrowotne a roczną składką na ubezpieczenie zdrowotne ustaloną od rocznej podstawy.
Nowa definicja rocznej podstawy
Nowy ustęp 2 tego artykułu proponuje z kolei definicję rocznej podstawy dla firm opłacających podatek na zasadach ogólnych (według skali albo podatek liniowy). Ma to być dochód z działalności gospodarczej ustalony za rok kalendarzowy jako różnica między osiągniętymi przychodami a poniesionymi kosztami uzyskania tych przychodów (w rozumieniu ustawy o PIT), pomniejszony o kwotę opłaconych w tym roku składek na ubezpieczenie emerytalne, rentowe, chorobowe i wypadkowe, jeżeli nie zostały zaliczone do kosztów uzyskania przychodów. Termin na złożenie wniosku o zwrot nadpłaty ma być jednak bardzo krótki. Ministerstwo Finansów chce, by był to tylko miesiąc od terminu rozliczenia rocznego podatku. W większości przypadków wniosek więc będzie można składać tylko do końca maja.
Zdaniem Jacka Leśniewskiego, doradcy podatkowego w kancelarii Alo-2, to stanowczo za krótko. Zwłaszcza w sytuacji, gdy korekty rozliczeń podatkowych można dokonywać przez pięć lat. – Ograniczenie możliwości złożenia wniosku jedynie do miesiąca, patrząc na możliwość złożenia korekty zeznania w okresie pięciu lat, zgodnie z art. 70 par. 1 ordynacji podatkowej, zostało najprawdopodobniej ustalone w oparciu o art. 45c ust. 1 pkt. 2 ustawy o ustawy o PIT (czyli tryb przekazywania 1 proc. na rzecz organizacji pożytku publicznego przez naczelników urzędów skarbowych). Termin ten jest oderwany zupełnie od realiów życia gospodarczego – twierdzi nasz rozmówca. Uzasadnienie do projektu na ten temat jednak milczy.
Ostateczność rozpatrzenia wniosku
Resort finansów proponuje także wprowadzenie zasady (w art. 81 ust. 2m ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych), zgodnie z którą, w przypadku zwrotu kwoty nadpłaty składki, dokonane rozliczenie rocznej podstawy wymiaru i należnych składek uznaje się za ostateczne. – Można domniemywać, że wprowadzenie pojęcia ostateczności rozpatrzenia wniosku o zwrot składek, zamknie podatnikom drogę składania kolejnych wniosków o zwrot nawet z dochowaniem miesięcznego terminu wskazanego w przepisach – komentuje Jacek Leśniewski.
Izabela Rutkowska, doradca podatkowy, wspólnik w kancelarii Savior Legal&Tax, wskazuje dodatkowo, że być może pomysłodawcom tego przepisu chodziło także o to, aby uniemożliwić dokonywanie korekt do złożonego i rozliczonego wniosku. Jej zdaniem, szczególny problem może pojawić się jednak w sytuacji, w której ZUS odmówi zwrotu nadpłaty w kwocie w określonej przez wnioskodawcę. Pojęcie ostateczności może tu oznaczać, że ubezpieczeni nie będą mieli żadnej szansy, by odwoływać się od decyzji dotyczącej odmowy zwrotu nadpłaty. – To rażące naruszenie prawa. Postępowanie podatkowe jest dwuinstancyjne i każdemu przysługuje prawo odwołania od niekorzystnej decyzji organu – zauważa Izabela Rutkowska. To jednak nie koniec problemów.
Problematyczny termin na zwrot nadpłaty
Okazuje się bowiem, że dodatkowym utrudnieniem jest proponowany tryb rozpatrywania wniosku przez ZUS. Nadpłata będzie mogła być zwrócona w ciągu trzech miesięcy od ostatniego dnia do złożenia wniosku, jednak jedynie w formie bezgotówkowej, pod warunkiem braku zaległości na koncie płatnika składek z tytułu składek pobieranych przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych.
– Trzymiesięczny, maksymalny, termin zwrotu liczony od ostatniego dnia do złożenia zeznania, a nie od terminu złożenia wniosku, został określony tak samo, jak czas zwrotu wynikający z art. 77 par. 1 pkt. 5 ordynacji podatkowej – wskazuje Jacek Leśniewski. Jego zdaniem, takie podejście ustawodawcy, patrząc i na zapisy ordynacji podatkowej, i na 30-dniowy termin zwrotu nadpłat wynikający z art. 94 z ustawy o świadczeniach z opieki zdrowotnej, który odwołuje się do ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych, a konkretnie do art. 24 , jest zaskakujący i niezrozumiały. Co ważne, resort finansów pominął tu zupełnie preferencje dla posiadaczy Karty Dużej Rodziny. Przypomnijmy – standardowo nadpłata podatku podlega zwrotowi w terminie trzech miesięcy. Złożenie zeznania za pośrednictwem usługi Twój e-PIT lub portalu e-deklaracje przyspiesza zwrot do 45 dni. Posiadacze Karty Dużej Rodziny otrzymują zwrot podatku w ciągu 30 dni, na ewentualny zwrot nadpłaconych składek poczekają jednak trzy miesiące.
autor: Krzysztof Koślicki
źródło: www.prawo.pl