RUBRYKA PRAWNA TCWP
Przekształcenie przedsiębiorcy w spółkę kapitałową-
Zgodnie z zasadami określonymi przez Kodeks spółek handlowych (KSH), przedsiębiorca będący osobą fizyczną wykonującą we własnym imieniu działalność gospodarczą w rozumieniu ustawy z dnia 6 marca 2018 r. – Prawo przedsiębiorców, może przekształcić formę prowadzonej działalności w jednoosobową spółkę kapitałową. Oznacza to, że przedsiębiorca może przekształcić swoją działalność w spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością, prostą spółkę akcyjną, a także spółkę akcyjną, w której wszystkie udziały albo akcje należą do jednego wspólnika lub akcjonariusza. Takie przekształcenie wiąże się z powstaniem nowego podmiotu prawa i uzyskaniem przez przekształcanego przedsiębiorcę statusu wspólnika (akcjonariusza) spółki przekształconej. Przedsiębiorca przekształcany staje się spółką przekształconą z chwilą wpisu do rejestru (dzień przekształcenia).
Przyjęta przez ustawodawcę konstrukcja przekształcenia nosi elementy sukcesji uniwersalnej, gdyż jednoosobowa spółka kapitałowa wstępuje w ogół praw i obowiązków, które posiadał jednoosobowy przedsiębiorca przed przekształceniem. Spółka przekształcona pozostaje podmiotem w szczególności zezwoleń, koncesji oraz ulg, które zostały przyznane przedsiębiorcy przed jego przekształceniem, chyba że ustawa lub decyzja o udzieleniu zezwolenia, koncesji albo ulgi stanowi inaczej. Osoba fizyczna prowadząca dotąd działalność gospodarczą staje się z dniem przekształcenia wspólnikiem albo akcjonariuszem spółki przekształconej.
Do przekształcenia przedsiębiorcy przepisy KSH wymagają:
- sporządzenia planu przekształcenia przedsiębiorcy w formie aktu notarialnego wraz z załącznikami oraz opinią biegłego rewidenta;
- złożenia oświadczenia o przekształceniu przedsiębiorcy;
- powołania członków organów spółki przekształconej;
- zawarcia umowy spółki albo podpisania statutu spółki przekształconej;
- dokonania w rejestrze wpisu spółki przekształconej i wykreślenia przedsiębiorcy przekształcanego z Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej.
Wskazane w punkcie 1 załączniki to przede wszystkim plan przekształcenia przedsiębiorcy, który powinien zawierać co najmniej ustalenie wartości bilansowej majątku przedsiębiorcy przekształcanego (np. powstającej sp. z o.o.) na określony dzień w miesiącu poprzedzającym sporządzenie planu przekształcenia przedsiębiorcy, do którego należy dołączyć:
- projekt oświadczenia o przekształceniu przedsiębiorcy;
- projekt aktu założycielskiego (statutu);
- wycenę składników majątku (aktywów i pasywów) przedsiębiorcy przekształcanego;
- sprawozdanie finansowe sporządzone dla celów przekształcenia.
Jeżeli przedsiębiorca nie jest obowiązany do prowadzenia ksiąg rachunkowych na podstawie ustawy z dnia 29 września 1994 r. o rachunkowości, sprawozdanie finansowe sporządza się w oparciu o podsumowanie zapisów w podatkowej księdze przychodów i rozchodów oraz innych ewidencji prowadzonych przez przedsiębiorcę dla celów podatkowych, spis z natury, a także inne dokumenty pozwalające na sporządzenie tego sprawozdania.
W opisywanym procesie przekształcenia nie obędzie się bez skorzystania z usług biegłego rewidenta. Jego zadaniem jest poddanie badaniu planu przekształcenia w zakresie poprawności i rzetelności.
Oświadczenie o przekształceniu przedsiębiorcy powinno zostać sporządzone w formie aktu notarialnego i określać co najmniej:
- typ spółki, w jaki zostaje przekształcony przedsiębiorca;
- wysokość kapitału zakładowego albo kapitału akcyjnego;
- zakres praw przyznanych osobiście przedsiębiorcy przekształcanemu jako wspólnikowi albo akcjonariuszowi spółki przekształconej, jeżeli przyznanie takich praw jest przewidziane;
- nazwiska i imiona członków zarządu spółki przekształconej.
Wniosek o wpis przekształcenia do rejestru wnoszą wszyscy członkowie zarządu spółki przekształconej.
Spółka przekształcona (np. powstała w wyniku przekształcenia spółka z o.o.) ma obowiązek dokonać ogłoszenia o przekształceniu w Monitorze Sądowym i Gospodarczym, a jeżeli umowa (statut) spółki przekształconej, przewiduje dokonywanie ogłoszeń również w inny sposób (np. w innym piśmie – lokalnej gazecie), to również we wskazany w umowie (statucie) sposób.
Najważniejszą zaletą zamiany działalności w spółkę z o.o. jest zapewnienie bezpieczeństwa finansowego – właściciel odpowiada jedynie majątkiem spółki i do wysokości wniesionego kapitału, a nie całym swoim majątkiem osobistym. Spółka ma również większe możliwości pozyskania kapitału poprzez wniesienie wkładu przez nowego wspólnika, lub innego inwestora. Także istotny jest wizerunek. Spółka zwykle jest postrzegana jako bardziej wiarygodna, a większość banków traktuje ją jako klienta korporacyjnego, a nie indywidualnego, co oznacza zwykle lepsze warunki i wyższe kwoty udzielanego kredytu. Wadą przekształcenia w spółkę są wyższe koszty prowadzenia działalności. Minusem jest również to, że w razie kryzysu nie można zawiesić działalności spółki, w przeciwieństwie do jednoosobowej działalności gospodarczej, która taką możliwość posiada. Przed podjęciem decyzji, niewątpliwie najważniejsze jest sporządzenie dobrze przemyślanego planu oraz świadomość licznych obowiązków idących w ślad za przekształceniem.
TCWP
przy współpracy – Aleksandra Kupczyk-Zajączkowska
radca prawny