RUBRYKA PRAWNA TCWP
Planując założenie własnej firmy w formie jednoosobowej działalności gospodarczej, warto wziąć pod uwagę możliwość skorzystania z tak zwanych ulg na start.
Jedną z nich, zgodnie z art. 18 ust. 1 Prawa przedsiębiorców*, jest zwolnienie z opłacania składek na ubezpieczenie społeczne. Przedsiębiorca będący osobą fizyczną, który podejmuje działalność gospodarczą po raz pierwszy albo podejmuje ją ponownie po upływie co najmniej 60 miesięcy od dnia jej ostatniego zawieszenia lub zakończenia i nie wykonuje jej na rzecz byłego pracodawcy, na rzecz którego przed dniem rozpoczęcia działalności gospodarczej w bieżącym lub w poprzednim roku kalendarzowym wykonywał w ramach stosunku pracy lub spółdzielczego stosunku pracy czynności wchodzące w zakres wykonywanej działalności gospodarczej, nie podlega obowiązkowym ubezpieczeniom społecznym przez okres 6 miesięcy od dnia podjęcia działalności gospodarczej. To oznacza, że nie ma obowiązku opłacania składek na:
- ubezpieczenia emerytalne, rentowe i wypadkowe,
- Fundusz Pracy,
- Fundusz Solidarnościowy.
Z ulgi na start może również skorzystać rolnik, z tym że wymienionego wyżej przepisu nie stosuje się do przedsiębiorców spełniających warunki określone w art. 5a ustawy o ubezpieczeniu społecznym rolników**. Chodzi o sytuację, gdy rolnik lub domownik, który w czasie gdy podlega ubezpieczeniu w pełnym zakresie z mocy ustawy o ubezpieczeniu społecznym rolników nieprzerwanie przez co najmniej 3 lata, rozpocznie prowadzenie pozarolniczej działalności gospodarczej lub rozpocznie współpracę przy prowadzeniu tej działalności. Podlega on nadal ubezpieczeniu w KRUS w okresie prowadzenia pozarolniczej działalności gospodarczej lub współpracy przy prowadzeniu tej działalności, jeżeli spełnia jednocześnie następujące warunki:
1) złoży w Kasie oświadczenie o kontynuowaniu tego ubezpieczenia w terminie 14 dni od dnia rozpoczęcia wykonywania pozarolniczej działalności gospodarczej lub współpracy przy tej działalności;
2) jednocześnie nadal prowadzi działalność rolniczą lub stale pracuje w gospodarstwie rolnym, obejmującym obszar użytków rolnych powyżej 1 ha przeliczeniowego, lub w dziale specjalnym;
3) nie jest pracownikiem i nie pozostaje w stosunku służbowym;
4) nie ma ustalonego prawa do emerytury lub renty albo do świadczeń z ubezpieczeń społecznych;
5) kwota należnego podatku dochodowego za poprzedni rok podatkowy od przychodów z pozarolniczej działalności gospodarczej nie przekracza kwoty 4088 zł.
Za rozpoczęcie prowadzenia pozarolniczej działalności gospodarczej przepisy ustawy o ubezpieczaniu społecznym rolników uznają także:
1) wznowienie wykonywania pozarolniczej działalności gospodarczej, której prowadzenie okresowo zawieszono;
2) zmianę rodzaju lub przedmiotu wykonywanej działalności według Polskiej Klasyfikacji Działalności (PKD).
Przedsiębiorca może zrezygnować z ulgi w opłacaniu składek przez dokonanie zgłoszenia do ubezpieczeń społecznych.
Skorzystanie z ulgi oznacza, że w tym czasie nie przysługuje przedsiębiorcy uprawnienie do zasiłku chorobowego, świadczenia rehabilitacyjnego, zasiłku macierzyńskiego ani zasiłku opiekuńczego. Jednocześnie przedsiębiorca powinien uwzględnić wzrost kosztów prowadzenia działalności po upływie 6 miesięcy. Też może skorzystać z kolejnej ulgi jaką jest tzw. mały ZUS plus.
Kolejną ulgą jest zwolnienie podmiotowe z podatku od towarów i usług w przypadku drobnych przedsiębiorców pod wymienionymi w ustawie o VAT*** warunkami. Dla osób rozpoczynających prowadzenie działalności zwolnienie to przysługuje z mocy prawa i nie powoduje obowiązku złożenia deklaracji informujących urząd skarbowy o takim wyborze.
Ustawodawca zwolnił od podatku sprzedaż dokonywaną przez podatników, u których wartość sprzedaży nie przekroczyła łącznie w poprzednim roku podatkowym kwoty 200 000 zł. W art. 113 ustawy o VAT zostały szczegółowo wymienione wartości, których nie wlicza się do wartości sprzedaży. Trzeba jednak wiedzieć, że zwolnienia tego nie stosuje się do podatników dokonujących dostaw m.in. metali szlachetnych, towarów opodatkowanych podatkiem akcyzowym z wyjątkami określonymi przepisami, budynków, budowli lub ich części w określonych przypadkach, terenów budowlanych, nowych środków transportu. Nie mogą też skorzystać z tej ulgi przedsiębiorcy świadczący usługi prawnicze, w zakresie doradztwa, z wyjątkiem doradztwa rolniczego związanego z uprawą i hodowlą roślin oraz chowem i hodowlą zwierząt, a także związanego ze sporządzaniem planu zagospodarowania i modernizacji gospodarstwa rolnego, jubilerskie, ściągania długów, w tym factoringu. Ulga ta nie jest też dla przedsiębiorców nieposiadających siedziby działalności gospodarczej na terytorium kraju.
Warto wspomnieć, że podatnicy podatku VAT mają również pod określonymi w art. 111 ust. 4 ustawy o VAT warunkami możliwość odliczenia od podatku należnego kwoty wydanej na zakup każdej z kas rejestrujących, w wysokości 90% jej ceny zakupu (bez podatku), nie więcej jednak niż 700 zł.
TCWP przy współpracy z
Aleksandrą Kupczyk-Zajączkowską
radcą prawnym
* Ustawa z dnia 6 marca 2018 r. – Prawo przedsiębiorców (t.j. Dz. U. z 2023 r. poz. 221 z późn. zm.).
** Ustawy z dnia 20 grudnia 1990 r. o ubezpieczeniu społecznym rolników (t.j. Dz. U. z 2023 r. poz. 208 z późn. zm.).
*** Ustawa z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t.j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1570 z późn. zm.).